Czym jest dieta GAPS?
Dieta GAPS jest wynikiem wieloletnich badań i pracy z pacjentami dr Natashy Campbell-McBride. Autorka odkryła zależność między stanem jelit, a sprawnością psychologiczną i psychiczną swoich pacjentów. Obserwacja ta pozwoliła wysnuć wniosek, że duża część zaburzeń psychologicznych ma związek z zaburzoną pracą jelit. To właśnie stąd wziął się termin GAPS, który jest skrótem od angielskiego zwrotu Gut and Psychology Syndrome, oznaczającego zespół psychologiczno-jelitowy. Dieta ta początkowo była dedykowana dzieciom z autyzmem. Bardzo szybko jednak okazało się, że chore jelita są źródłem wielu innych zaburzeń.
Główne zasady diety GAPS
Podstawą diety GAPS są następujące założenia:
- Należy unikać wszelkich zbóż, cukrów, a także owoców i warzyw skrobiowych takich jak: ziemniaki, czy bataty.
- Podstawy diety powinny stanowić: wysokiej jakości mięso, ryby, jaja, surowe, kiszone oraz gotowane warzywa, a także fermentowane wyroby mleczne.
- Niezwykle istotnym elementem jadłospisu powinny być wywary z mięsa i warzyw, potrawy duszone oraz zupy.
Co jeść w trakcie tej diety?
Jadłospis powinny stanowić następujące potrawy:
- domowy rosół na bazie wysokiej jakości mięsa i kości bez makaronu,
- ryby i skorupiaki,
- jaja,
- warzywa surowe, gotowane i kiszone,
- nieprzetworzony miód,
- masło, olej kokosowy, oliwa z oliwek
- fermentowane produkty mleczne np. kefir, maślanka
- owoce poza zielonym bananem,
- orzechy i migdały,
Produkty niedozwolone w diecie GAPS
GAPS wyklucza spożywanie następujących produktów:
- Wszelkie zboża, tapioka, ryż, komosa ryżowa, mąki i przetwory mączne (np. makaron, pieczywo, ciasta itp.),
- każdy rodzaj cukru (biały, trzcinowy, a także syrop klonowy),
- słodycze,
- żywność przetworzona,
- warzywa skrobiowe (np. ziemniak, batat, topinambur),
- rośliny strączkowe (wyjątek stanowią: fasola szparagowa i świeża zielona fasola),
- owoce i przetwory owocowe,
- produkty sojowe,
- kawa, kakao,
- alkohol (raz na jakiś czas dopuszczalny jest kieliszek wina do posiłku).
Etapy diety GAPS
Opisywana dieta składa się z poszczególnych etapów:
etap I – oczyszczanie organizmu. Podstawą tego etapu jest domowy rosół, gotowany na mięsie, kościach i tłuszczu zwierzęcym oraz warzywach, spożywany przez ok 7 dni. Pod koniec tygodnia można włączyć do diety sok z kiszonek.
etap II – jego podstawą wciąż jest rosół. Dodatkowo do diety włącza się: surowe żółtka jaj, duszone warzywa oraz większe ilości soku z kiszonek.
etap III – poza produktami z poprzednich etapów do jadłospisu można dodać: awokado, gotowane i smażone jaja, roślinne i zwierzęce tłuszcze oraz kiszone warzywa
etap IV – umożliwia włączenie do diety: gotowanego, pieczonego i grillowanego mięsa, bezzbożowego pieczywa (np. na bazie mąki orzechowej) i soków warzywnych
etap V – pozwala na rozszerzenie diety o gotowane jabłko i surowe warzywa
etap VI – jeżeli poprzednie produkty są dobrze tolerowane, ostatni etap umożliwia stopniowe wprowadzanie miodu i surowych owoców, a także deserów przyrządzonych zgodnie z zasadami diety.